Ο ναός του Αποστόλου Παύλου στη Νέα Κόρινθο

Με την ευκαιρία του εορτασμού του Αποστόλου Παύλου το Κορινθιακό Εργαστήριο Ιστορίας θα ήθελε να φέρει στο φως στοιχεία που αφορούν στο παρελθόν του τόπου μας και να φωτίσει άγνωστες πτυχές της κορινθιακής ζωής.

Πηγή των πληροφοριών μας είναι τα Γενικά Αρχεία του Κράτους νομού Κορινθίας και ειδικότερα τα δημοτικά αρχεία που περιέχουν τα πρακτικά των συνεδριάσεων των εκάστοτε δημοτικών ή κοινοτικών συμβουλίων.

Το υλικό, που έχει συγκεντρωθεί και θα εκτεθεί σταδιακά, αφορά τρεις τομείς:

α) Τον ναό του Αποστόλου Παύλου β) την ενορία Αποστόλου Παύλου και γ) το σύλλογο «Ο Απόστολος Παύλος»

Ο ναός του Αποστόλου Παύλου

Εισαγωγικά παρατίθεται απόσπασμα του ιστορικού Ματθαίου Ανδρεάδη σχετικά με το ναό, που αφορά στην περίοδο 1874 – 1878, αντλώντας τις πληροφορίες από την εφημερίδα Κορινθιακός Αστήρ:

« ΄Εχει ιερόν ναόν ο Απόστολος Παύλος. Το μεγαλοπρεπές, ευρύχωρον και ωραίον αυτού κτίριον οι Κορίνθιοι ωκοδόμησαν ιδίοις αναλώμασι». Τον Απρίλιο της επομένης χρονιάς[σ.σ. 1875], η ίδια εφημερίδα απένειμε επαίνους στο εκκλησιαστικό συμβούλιο του ναού γιατί «έφερον εις πέρας μεγαλοπρεπές κτίριον». Η ίδια ωστόσο εφημερίδα μετά από χρόνια θα διαπίστωνε ότι ο ναός του Αποστόλου Παύλου ήταν εντελώς «ανευπρέπιστος, διότι μόνο τα τείχη τούτου και ταύτα ελλειπή υπάρχουν», ενώ ο εσωτερικός καλλωπισμός και η ευπρέπεια του ναού, όλα έλλειπαν.

Με δεδομένο λοιπόν ότι η ολοκλήρωση της ανέγερσής του έγινε το 1875 (επί μητροπολίτου Αμφιλόχιου Γαρδέλη) εντοπίζουμε μετά από αρκετές δεκαετίες πρωτοβουλίες για την προσθήκη βασικών στοιχείων της ναϊκής αρχιτεκτονικής, που φαίνεται πως ακόμα δεν είχαν ενσωματωθεί στο κεντρικό οικοδόμημα. Εντός του 1904 αποφασίζεται από το δημοτικό συμβούλιο Κορίνθου η ίδρυση πρόναου στη δυτική πλευρά.

Η εκτέλεση του έργου θα βάραινε το αποθεματικό κεφάλαιο του προϋπολογισμού εσόδων και εξόδων του τρέχοντος έτους κατόπιν διενέργειας μειοδοτικού διαγωνισμού με ευθύνη του δημοτικού συμβουλίου Νέας Κορίνθου. (Πρ. 121, 12/12/1903 [Αα183, ΑΒΕ:1, ΑΕΕ Δημ. 1.1[1902-1904])

Το χρονικό διάστημα που απαιτήθηκε για να καταλήξουν σε συγκεκριμένες αποφάσεις υλοποίησης διήρκεσε επτά μήνες. ΄Ετσι το επόμενο έτος με την έγκριση μειοδοτικής δημοπρασίας για κατασκευή κωδωνοστασίου και εξωραϊσμού της δυτικής όψεως του Αποστόλου Παύλου το έργο κατοχυρώνεται στον Νικόλαο Αλατζάκη προσφέροντας 11% έκπτωση επί του προϋπολογισθέντος ποσού, με εγγύηση Γεωργίου Λούμπρινου. ( 37, 24/7/1905[Αα185, ΑΒΕ:1, ΑΕΕ Δημ. 1.1[1904-1906])

Βεβαίως οι φωτογραφίες που υπάρχουν από τον πρώτο αυτό ναό εμφανίζουν την πρόσοψη με δύο κωδωνοστάσια, ενώ εδώ γίνεται λόγος μόνο για ένα. Ίσως μελλοντικά συμπληρωθούν οι πληροφορίες.

 

Για το Κορινθιακό Εργαστήριο Ιστορίας

Βάσια Θηβαίου, φιλόλογος – ΄Ολγα Καραγεώργου-Κουρτζή,

δρ Ιστορίας