Ο Χαρ. Τρικούπης incognito επισκέπτεται την Κόρινθο και δοκιμάζει τον νέο σιδηρόδρομο

gnomipoliton.com

 

Στις αρχές Ιουλίου του 1887 βρισκόταν σε εξέλιξη ένα μεγάλο αναπτυξιακό έργο του νεοελληνικού κράτους: Ο Σιδηρόδρομος Πειραιώς – Αθηνών – Πελοποννήσου. Ένα φιλόδοξο έργο που συνέδεε το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας τον Πειραιά με την πρωτεύουσα Αθήνα και την Πελοπόννησο, δηλαδή τα λιμάνια της Πάτρας και της Καλαμάτας αλλά και τις σταφιδοπαραγωγές περιοχές της Κορινθίας, της Αιγιαλείας και της Ηλείας.

Ο τότε πρωθυπουργός, Χαρίλαος Τρικούπης αναλαμβάνοντας τη διακυβέρνηση της χώρας από το Μάρτιο του 1882 είχε τροποποιήσει το αρχικό σχέδιο για την επέκταση των σιδηροδρόμων, είχε προκρίνει για λόγους οικονομίας, τη λύση στενής γραμμής των 1000 χιλιοστών, για την επέκταση του δικτύου στην Πελοπόννησο, είχε παραχωρήσει τον Απρίλιο την κατασκευή στην Γενική Πιστωτική Τράπεζα και είχε ιδρύσει από τον Οκτώβριο του ίδιου πάντα έτους, την Ανώνυμη Εταιρεία Σιδηρόδρομοι Πειραιώς – Αθηνών – Πελοποννήσου, τη γνωστή σε όλους ΣΠΑΠ.
Με αυτούς τους ταχείς ρυθμούς, κατασκευάστηκε γρήγορα το πρώτο τμήμα μεταξύ Πειραιά, Αθηνών και Ελευσίνας το οποίο παραδόθηκε δύο χρόνια αργότερα το 1884.

Το 1885 η γραμμή έφθασε στην Κόρινθο και οι εργασίες επέκτασης προς την Πάτρα συνεχίζονταν εντατικά. Στην διετία που ακολούθησε μεταξύ 1885 και 1887 δηλαδή, η σιδηροδρομική γραμμή επεκτάθηκε δυτικά και τα τμήματα που ολοκληρώνονταν, παραδίδονταν στην κυκλοφορία.
Έτσι στις αρχές Ιουλίου 1887 όλο το παραλιακό μέτωπο από Κόρινθο μέχρι και Ακράτα καλυπτόταν από τον σιδηρόδρομο και στις 10 Ιουλίου ολοκληρώθηκε κατασκευαστικά το τμήμα Ακράτα – Αίγιο.

Οδηγός Σημάτων για το τρένο.

«Επερατώθη», μάς πληροφορεί η εφημερίδα “Νέα Εφημερίς”, «και το από Ακράτας μέχρις Αιγίου, εκ χιλιομέτρων 25, τμήμα των σιδηροδρόμων Πελοποννήσου. Προς περάτωσιν ήδη του όλου σιδηροδρομικού συμπλέγματος μέχρι Πατρών υπολείπεται η κατασκευή του από Αίγιου εις Πάτρας τμήματος, αι εργασίαι του οποίου είναι λίαν προκεχωρημέναι», σημειώνει. Και συνεχίζει: «Μετά την παράδοσιν δε και της γραμμής ταύτης εις κοινήν χρήσιν, η εταιρία των σιδηροδρόμων, επ’ ευκαιρία της αισίας περατώσεως του έργου, θα τελέση εορτάς καταλλήλους».

Αιφνιδιαστική επίσκεψη

Ωστόσο, πριν τις «εορτάς καταλλήλους» και πριν δοθεί στην κυκλοφορία ο πρωθυπουργός Χαρίλαος Τρικούπης θέλει να ελέγξει, ιδίοις όμασι το έργο. Έτσι το πρωί της 12^ης Ιουλίου 1887, μια μέρα σαν και σήμερα δηλαδή, στις 6:00 ακριβώς, επιβιβάζεται στο τρένο από το σταθμό στην Αθήνα. Μαζί του ο πρόεδρος της Βουλής Α. Αυγερινός, ο επί των ναυτικών υπουργός Γ. Θεοτόκης, ο Αν. Σιμόπουλος, ο Μ. Μελάς, ο Ι. Δούμας και ο Κ. Βλάγκαλης.

Για το ταξίδι τους χρησιμοποιείται «έκτακτος αμαξοστοιχία», η οποία θα τους μεταφέρει μέχρι το Αίγιο, «προς επιθεώρησιν της από Αθηνών εις Αίγιον άρτι συντελεσθείσης γραμμής, πριν ή παραδοθή αύτη εις χρήσιν του κοινού», όπως μάς πληροφορεί η εφημερίδα “Ώρα”.
Το πολύωρο ταξίδι μέχρι το Αίγιο – περίπου 7 ώρες! μόνο το πήγαινε – χρειαζόταν οπωσδήποτε μια στάση. Και πού αλλού θα γινόταν αυτή η στάση παρά στην Κόρινθο! Έτσι λοιπόν, μετά το μεσημέρι της 12^ης Ιουλίου 1887 στην Κόρινθο έσκασε η είδηση: «Διέρχεται εντεύθεν ο πρωθυπουργός κ. Τρικούπης»!
Αμέσως «η πόλις της Κορίνθου ζωηροτάτας εξεδήλωσεν, εν τω σταθμώ του σιδηροδρόμου συμπαθείας, ζητωκραυγάσασα ενθουσιωδώς», όπως μάς μεταφέρει το ρεπορτάζ της εφημερίδας “Ακρόπολις”. «Πλείστοι Κορίνθιοι ανήκοντες εις την καθαράν συμπολίτευσιν προσελθόντες εις τον σιδηροδρομικόν σταθμόν υπεδέχθησαν αυτόν μετά ζητωκραυγών, ο δε παρ’ αυτών επιφορτισθείς δικηγόρος κ. Μιλτ. Ράγκος προσεφώνησεν τω κ. Τρικούπη ως εξής:
“Αξιοσέβαστε κ. Πρόεδρε,
Συμπολίται μου φίλοι της συμπολιτεύσεως μετ’ εμού επιφορτισθέντες αυθόρμητοι προσέρχονται, όπως προσφέρωμεν εις υμάς τα ανυπόκριτα σέβη μας, πεποιθότες προς υμάς ως εθνικόν ευεργέτην και επ’ ελπίδι ουσία εθνικού και τοπικού μέλλοντος!”
Ο κ. Τρικούπης δι’ ολίγων ευχαρίστησε θερμώς τους παρισταμένους», καταλήγει η ανταπόκριση της εφημερίδας από την Κόρινθο.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι στην υποδοχή του Πρωθυπουργού ο δήμαρχος της πόλης έλαμψε δια της απουσίας του! Ίσως βέβαια αυτό να οφείλεται στις πρόσφατες, τότε, δημοτικές εκλογές που όπως αναφέρει «Εις Κορίνθιος» στην «Νέα Εφημερίς» από τους 11 εκλεγμένους δημάρχους μόνο ένας ήταν φιλοτρικουπικός!
Συγκεκριμένα ο δήμαρχος Κορινθίων Ιωάννης Ν. Δηλιγιάννης όπως μαρτυρά και το επώνυμό του ήταν μάλλον συγγενής του μεγάλου πολιτικού αντιπάλου του Τρικούπη του Θεόδωρου Δηλιγιάννη και άρα δεν συγκινήθηκε από την έλευση του Τρικούπη και δεν εδέησε να τον υποδεχθεί, πόσω μάλλον δε να τον προσφωνήσει!
Η σύντομη επίσκεψη του Τρικούπη έληξε νωρίς το βράδυ της 12^ης Ιουλίου και η Κόρινθος επανήλθε στους καθημερινούς ρυθμούς της.



Κλείνοντας, αυτό το αφιέρωμα, στη σημερινή μέρα, θέλω απλώς να επισημάνω τα όμορφα γυρίσματα της ιστορίας που κάνοντας κύκλους στον χωρόχρονο γυρίζει στο ίδιο μέρος με τα ίδια δεδομένα και με πρωταγωνιστές άλλους ανθρώπους κάθε φορά. Έτσι πριν από λίγες μέρες στις 22 Ιουνίου 2020 δόθηκε στην κυκλοφορία το ίδιο κομμάτι σιδηροδρόμου, του προαστιακού τώρα πια, που συνδέει την Κορινθία με το Αίγιο!
Τα δρομολόγια ήδη εκτελούνται και σε δύο μέρες από σήμερα, την Τρίτη 14 Ιουλίου 2020 έχει προγραμματιστεί να τελεστούν τα επίσημα εγκαίνια της γραμμής, με εορτάς καταλλήλους που θα έλεγε και το ρεπορτάζ μιας άλλης εποχής!
Ε, λοιπόν, φαίνεται τελικά, ότι ισχύει το ρηθέν και η ιστορία επαναλαμβάνεται!

Έρευνα-κείμενα-επιμέλεια: Γιώτα Χρ. Αθανασούλη

Πηγές:

• Αρχείο Εφημερίδων Ελληνικής Βουλής
• Αρχείο Εφημερίδων Εθνικής Βιβλιοθήκης
• Χαρίλαος Τρικούπης, Κατάλογος Ιστορικών Κειμηλίων, Βουλή των Ελλήνων
• Μάνεσης Αριστόβουλος, Χαρίλαος Τρικούπης ο εκσυγχρονιστής πολιτικός
• gnomipoliton.com