Μεγάλη Δευτέρα: Τα δύο συντριπτικά, ριζοσπαστικά και επίκαιρα μηνύματα της ημέρας

ΔΙΟΤΙ Ο ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ Η ΘΥΣΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΠΟΥ ΔΟΜΗΣΕ ΤΟ ΕΛΛΗΝΟΠΝΟΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΓΕΝΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥΣ ΗΡΩΕΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΨΕΥΤΟΜΑΓΚΕΣ

Ο μικρός Ήρωας Ιωσήφ και το μοναδικό καταγεγραμμένο θαύμα «καταστροφής» του Χριστούμε την άκαρπο συκή. Οι διαχρονικοί και εξαιρετικά επίκαιροι συμβολισμοί.

Η ιστορικά του μικρού Ιωσήφ είναι πραγματικά συγκλονιστική όπως θα διαβάσετε. Ένα παιδί που μαρτύρησε ακόμα και στα χέρια των αδελφών του, που προδόθηκε, βασανίστηκε και όμως με μοναδικό όπλο την αλήθεια, την καλοσύνη και το δίκαιο, μεγαλούργησε. Ένα παιδί που παρά τα μαρτύρια και τις δοκιμασίες, δεν παρέκκλινε ούτε στιγμή από τον δρόμο της αρετής και... κατάφερε να σώσει ένα ολόκληρο έθνος από την δυστυχία και την καταστροφή. Συγχώρεσε δε όλους όσους τον πλήγωσαν, εφαρμόζοντας την ρήση των μεγάλων Ελλήνων φιλοσόφων: Η συγχώρεση είναι γνώρισμα των σοφών και οχι η εκδίκηση, οπως δίδαξε ο Πιττακός, ο Περίανδρος και άλλοι γίγαντες του πνεύματος.
Ένα μάθημα ζωής για καθε έναν από εμάς. Όπως το μάθαμε από τον Κολοκοτρώνη και τον Καζαντζάκη. Ακόμα και μόνοι, με το σύνολο να μας διαβάλλει, να βαστήξουμε την πορεία μας μέσα στον δρόμο της αρετής, της αλήθειας και του δικαίου. Την δική μας κακία να τιθασεύουμε όσο γλυκιά και αν φαίνεται, των άλλων να μην την φοβόμαστε γιατί θα πέσει επάνω τους. Και θα έλθουν ως ικέτες αναζητώντας τον φάρο στο σκοτάδι που οι ίδιοι θα έχουν δημιουργήσει. Στο τέλος, πάντα ο Εσταυρωμένος επικρατεί, ουδέποτε οι σταυρωτές.

Με την άκαρπο συκή που ο Χριστός ξέρανε με έναν λόγο, με αυτή την πραγματικά ριζοσπαστική κίνηση, συνθλίβονται όλες οι δομές που δεν προσφέρουν τίποτα στο σύνολο, στο γένος. Άκαρπη η συναγωγή των Φαρισαίων, υπάρχει μόνον για να διατηρεί τα άνομα προνόμια των ολίγων και να διαιωνίζει το άδικο. Δεν εξυπηρετεί την αλήθεια και το δίκαιο, ο ενάρετος οφείλει να την κόψει από την ρίζα.

Μεγάλη Δευτέρα λοιπόν Σήμερα. Από τη σημερινή μέρα ξεκινούν τα άγια Πάθη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Τύπος του Κυρίου μας Ιησού είναι ο πάγκαλος Ιωσήφ που σήμερα επιτελούμε την ανάμνησή του (Γεν. 37 – 50).

Ήταν ο μικρότερος γιος του Πατριάρχη Ιακώβ και ο πιο αγαπητός. Όμως φθονήθηκε από τα αδέλφια του και αρχικά τον έριξαν σ’ ένα βαθύ λάκκο και εξαπάτησαν το πατέρα τους χρησιμοποιώντας ένα ματωμένο ρούχο ότι δήθεν τον κατασπάραξε κάποιο θηρίο. Στη συνέχεια τον πούλησαν για τριάντα αργύρια σε εμπόρους, οι οποίοι τον ξαναπούλησαν στον αρχιμάργειρα του βασιλιά της Αιγύπτου, τον Πετεφρή. Ο Ιωσήφ ήταν πανέμορφος και τον ερωτεύθηκε η γυναίκα του Πετεφρή, που θέλησε να τον παρασύρει σε ανήθικη πράξη βιαίως. Μόλις εκείνη έπιασε τον Ιωσήφ, εκείνος άφησε στα χέρια της το χιτώνα του και έφυγε. Εκείνη από το θυμό της τον συκοφάντησε στο σύζυγό της, ότι δήθεν αυτός επιτέθηκε εναντίον της με ανήθικους σκοπούς. Ο Πετεφρής την πίστευσε και φυλάκισε τον Ιωσήφ.

Κάποτε όμως ο Φαραώ, ο βασιλιάς της Αιγύπτου, είδε ένα παράξενο όνειρο και ζήτησε έναν εξηγητή. Με το φωτισμό του Θεού, μόνο ο Ιωσήφ μπόρεσε να το εξηγήσει. Ότι θα έλθουν στη χώρα του επτά χρόνια ευφορίας και επτά ακαρπίας και πείνας. Ενθουσιάσθηκε ο Φαραώ από τη σοφία του και τον έκανε γενικό άρχοντα, σαν πρωθυπουργό. Ο Ιωσήφ διαχειρίσθηκε άριστα την εξουσία και φρόντισε στα δύσκολα χρόνια της πείνας όλο το λαό. Με αφορμή τη διανομή του σιταριού, φανερώθηκαν τ’ αδέλφια του που τον είχαν φθονήσει. Εκείνος δεν τους κράτησε κακία, αντίθετα τα προσκάλεσε μόνιμα στην Αίγυπτο μαζί με τους γονείς.

Αυτός λοιπόν αποτελεί προεικόνηση του Χριστού, διότι και Αυτός, αγαπητός γιος του Πατέρα, φθονήθηκε από τους ομοφύλους Του Ιουδαίους, πουλήθηκε από το μαθητή Του για τριάντα αργύρια και κλείσθηκε στο σκοτεινό λάκκο, τον τάφο.

Επίσης, σήμερα μνημονεύουμε και τη άκαρπο συκή, την οποία καταράσθηκε ο Κύριος και ξεράθηκε αμέσως Ματθ. 21:19, Μαρκ. 11:13). Συμβολίζει τόσο τη Συναγωγή των Φαρισαίων, η οποία δεν είχε πνευματικούς καρπούς, όσο και κάθε άνθρωπο που στερείται πνευματικών καρπών, αρετών. Έδειξε ο Κύριος τη δύναμή Του στο άψυχο δένδρο και ποτέ πάνω σε άνθρωπο, για να δείξει ότι δεν έχει μόνο δύναμη να ευεργετεί, αλλά και να τιμωρεί.

Ο ευαγγελιστής Μάρκος αναφέρει πως την ώρα που ο Κύριος επιτίμησε τη συκή και ξηράθηκε, κατέπεσαν αμέσως τα καταπράσινα φύλλα της και την επόμενη μέρα ξεράθηκε και η ρίζα της (Μαρκ. 11:21). Οι μαθητές έκθαμβοι από το θαύμα αυτό δεν ζητούσαν να μάθουν την βαθύτερη έννοιά του, αλλά είχαν την απορία «πως παραχρήμα εξηράνθη η συκή;» (Ματθ. 21:20). Πρώτη φορά είχαν δει τιμωρία της άψυχης φύσεως.

Ο Κύριος παίρνοντας αφορμή από την απορία των μαθητών, χωρίς να εξηγήσει την συμβολική σημασία του θαύματος, τους δίδαξε για τη μεγάλη δύναμη της πίστεως, η οποία όταν συνοδεύεται από εσωτερική θέρμη και χωρίς τον παραμικρό δισταγμό μπορεί να κατορθώσει αφάνταστα πράγματα. Τους είπε: «Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν ἔχητε πίστιν καὶ μὴ διακριθῆτε, οὐ μόνον τὸ τῆς συκῆς ποιήσετε, ἀλλὰ κἂν τῷ ὄρει τούτῳ εἴπητε, ἂρθητι καὶ βλήθητι εἰς τὴν θάλασσαν, γενήσεται·» (Ματθ. 21:21). Αυτή την πίστη θέλει η Εκκλησία μας να μεταδώσει και σε μας.

Η υμνογραφία αναφέρεται σήμερα στα δύο παραπάνω θέματα, αλλά και επί πλέον στο θέμα της πορείας του Κυρίου προς το Πάθος. Από το τροπάριο: «Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται…» οι ακολουθίες της Μ. Δευτέρας έως Τετάρτης λέγονται και «Ακολουθίες του Νυμφίου».

πηγή