Τετάρτη 10 Φεβρουαρίου 2021

Αμεινοκλής ο Κορίνθιος, ο δημιουργός της τριήρεως

Ο Αμεινοκλής (8ος αιώνας π.Χ.) ήταν Κορίνθιος ναυπηγός, ο οποίος ενδεχομένως υπήρξε ο δημιουργός της τριήρεως. Επισκέφτηκε τη Σάμο περί το 704 π.Χ., και κατασκεύασε τέσσερα πλοία για την πόλη. Κατά τον Θουκυδίδη (5ος αιώνας π.Χ.) 
Πρώτοι απ᾽ όλους τους Έλληνες οι Κορίνθιοι κατασκεύασαν τριήρεις. 
 Φαίνεται ότι ο Κορίνθιος ναυπηγός Αμεινοκλής, κατασκεύασε τέσσερα πολεμικά για λογαριασμό της Σάμου. Ο Αμεινοκλής πήγε στη Σάμο τριακόσια χρόνια πριν από το τέλος του πολέμου που ιστορώ.". 
Η συγκεκριμένη αναφορά στον Αμεινοκλή ως την προέλευση της τριήρεως, εκτός από την έμμεση του Πλινίου, έγινε από τον Βυζαντινό ιστορικό Γεώργιο Σύγγελο (7ος/8ος αιώνας), ο οποίος αναφέρει πως τις κατασκεύασε στην Αθήνα.

Στο επίνειο της Κορίνθου, το Λέχαιο, ένας άντρας αγνάντευε το πέλαγος που ανοιγότανε μπροστά του σαν ένα μεγάλο γαλάζιο υφαντό. Κοιτούσε την θάλασσα που αγκάλιαζε σαν μάνα το παιδί της. Η Κόρινθος τον 7ο π.Χ. αιώνα ήταν η μητρόπολη εκατοντάδων αποικιών και εμπορικών σταθμών που κάλυπταν όλη την ακτογραμμή της Μεσογείου, από την Ανατολή έως την Δύση και από τον Βορρά έως τον Νότο, διαδίδοντας τον Ελληνικό πολιτισμό και τις επιστήμες στους βάρβαρους λαούς.
Μερικές από τις αποικίες της Κορίνθου που στόλιζαν σαν διαμάντια την Μεσόγειο ήταν οι Συρακούσες στην Σικελία, η Κέρκυρα στο Ιόνιο και η Αμβρακία (Άρτα) στην Ηπειρωτική ακτή. Για να μπορέσουν να συντηρήσουν το εμπόριό τους και να το προστατεύσουν χρειάζονταν γρήγορα πολεμικά πλοία. Αυτά σκεφτόταν ο Αμεινοκλής βλέποντας τις ολκάδες (εμπορικά πλοία), τις διήρεις (πολεμικά πλοία) και τις πεντηκοντόρους (διαφόρων χρήσεων) να αρμενίζουν μπροστά του. Ο Αμεινοκλής καταγόταν από την γενιά των Βακχιαδών όπως και ο περίφημος τύραννος της Κορίνθου Περίανδρος. Επειδή ήταν αρχιτέκτονας και ναυπηγός του είχαν ζητήσει οι άρχοντες της Κορίνθου να φτιάξει ένα γρήγορο ποντοπόρο πλοίο, ελαφρύ και ευέλικτο για τις μάχες που έδιναν με άλλους Έλληνες, αλλά και βαρβάρους. Ήθελε να φτιάξει ένα πλοίο που όμοιό του δεν θα υπήρχε σ’ ολόκληρο τον κόσμο.Ο Αμεινοκλής είδε μπροστά του να περνάει μια διήρης, όμως του φαινόταν λειψή. Κάτι της έλειπε, αλλά δεν ήξερε ακόμη τι. Ξαφνικά του ήρθε η έμπνευση να προσθέσει σε αυτό το πλοίο μια σειρά κουπιά ακόμη, αλλά σκέφτηκε πως θα γινόταν τελείως άχαρο και βαρύ σαν πλοίο. Παρ΄όλα ταύτα ξεκίνησε να το σχεδιάσει. Συμπλήρωνε, έσβηνε κι έγραφε ξανά και ξανά τα σχέδιά του. Επίσης, δεν ήξερε πόσους κωπηλάτες να βάλει. Αυτό που ήξερε όμως στα σίγουρα ήταν το τι ξύλο θα χρησιμοποιούσε. Θα το έφτιαχνε από ξύλο έλατου για να είναι στοιβαρό.Όταν ολοκλήρωσε την σχεδίαση, κάλεσε τους εργάτες του ναυπηγείου και τους εξήγησε τι επρόκειτο να κάνουν. Οι εργάτες συνέλεξαν την κατάλληλη ξυλεία και άρχισαν το 704 π.Χ. περίπου την κατασκευή του πλοίου που έμελε να κυριαρχήσει για 1.200 χρόνια στην Μεσόγειο και να αντιγραφεί από εχθρούς και φίλους.
Πρόσθεσε μια σειρά κουπιών στην διήρη και οι κωπηλάτες έγιναν 170. Το μήκος του πλοίου ήταν 35 με 40 μέτρα και 4.5 με 5 μέτρα πλάτος και ζύγιζε 50 με 70 τόνους με όλο τον φορτίο και τους ναύτες μαζί.
Ο Αμεινοκλής και οι Κορίνθιοι θαύμασαν αυτό το θαύμα της ναυσιπλοίας που έσκιζε τα κύματα με 10 κόμβους ανά ώρα, περίπου 10 ναυτικά μίλια. Η τριήρης έφτασε στην μέγιστη ακμή της τον 5ο αιώνα π.Χ., στην διάρκεια των περσικών πολέμων και μετά στην ηγεμονία του Κίμωνα περίπου το 460 π.Χ. που έγινε κατάφρακτη, δηλαδή προστέθηκε κατάστρωμα επάνω της και μπορούσε να επιβιβάσει περίπου 30 πεζοναύτες που θα επιτίθονταν στα εχθρικά πλοία.Η τριήρης επίσης, ήταν ο πρόδρομος όλων των μετέπειτα πολεμικών πλοίων της αρχαιότητας όπως η οκτήρης, η ενήρης, η δωδεκήρης, η δεκαπεντήρης, η δεκαεξήρης, η εικοσήρης, η τριακοντήρης και η τεσσαρακοντήρης που όμως δεν κατάφερε να πλεύσει λόγω του μεγέθους του (τα νούμερα δεν αφορούσαν πάντοτε τον αριθμό των σειρών των κουπιών). Ο δρόμων το καλύτερο πολεμικό πλοίο του Βυζαντίου που αντικατέστησε την τριήρη τον 5ο π.Χ., έλκει την καταγωγή του από αυτήν.Αυτός ήταν λοιπόν ο Αμεινοκλής από την Κόρινθο που κατασκεύασε την τριήρη τον 7ο π.Χ. αιώνα, ένα από τα καλύτερα και πιο αξιόπλοα πλοία που έσχισαν τα κύματα από το λυκαυγές του ανθρώπινου πολιτισμού έως τις μέρες μας.


* Θουκυδίδης βιβλίο Α 13.2 και 13.3 Μετάφραση Βλάχος " καὶ τριήρεις ἐν Κορίνθῳ πρῶτον τῆς Ἑλλάδος ναυπηγηθῆναι. φαίνεται δὲ καὶ Σαμίοις Ἀμεινοκλῆς Κορίνθιος ναυπηγὸς ναῦς ποιήσας τέσσαρας·  ἔτη δ' ἐστὶ μάλιστα τριακόσια ἐς τὴν τελευτὴν τοῦδε τοῦ πολέμου ὅτε Ἀμεινοκλῆς Σαμίοις ἦλθεν. "

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Διαβάστε

Η Πολιορκία της Κορίνθου, του μεγάλου Φιλέλληνα και συνθέτη Ροσσίνι – το πρώτο Live Aid στην ιστορία!

Gioachino Antonio Rossini, στο Παρίσι, 1865. Ο Τζοακίνο Ροσσίνι (Gioachino Rossini), γεννήθηκε στις 29 Φεβρουαρίου 1792 σε μια μικρή λ...